Land Record: सातबारावर नाव लावण्यासाठी काय केले पाहिजे? माहिती करून घ्या सर्व महत्वाच्या गोष्टी

जमिनीवर (Land Record) मालकी हक्क कोणाचे आहेत हे समजण्यासाठी महसूल विभागाकडून शासकीय नोंदीचा अभिलेख दिला जातो. जमिनीच्या मालकी हक्काशी संबंधित कायद्यात क्रमांक 7 आणि क्रमांक 12 विशेष कलमे आहेत.

सातबारा (Land Record) रस्त्याच्या अगदी वर गाव, तालुका, जिल्हा इत्यादींचा उल्लेख आहे. ७/१२ हा जमिनीच्या मालकीचा प्राथमिक आणि अंतिम पुरावा आहे. 7/12 नवीन पुस्तके सहसा दर 10 वर्षांनी लिहिली जातात. दरवर्षी 7/12 पीक तपासणीची नोंद केली जाते.

Table of Contents

आता प्रश्न असा आहे की ज्या मालमत्तेवर तुम्हाला तुमचे नाव 7/12 लावायचे आहे ती तुम्हाला कशी मिळाली? Land Record

आता तुम्हाला यापैकी कोणते लागू होते ते पाहावे लागेल.

आता तुम्ही तलाठ्यांना अशा प्रकारचा अर्ज द्यावा लागेल (तुम्ही तोंडी मागणी देखील करू शकता परंतु तुम्ही फक्त अर्ज करू शकता) नंतर तलाठी चावडीत नोटीस लावतील जेणेकरून संबंधितांना सार्वजनिक माहिती मिळू शकेल, तलाठ्याला काही हरकत असल्यास तलाठी (Talathi Dakhla) दाखल करतील. हे आणि मग आक्षेप घेणाऱ्याला त्याच्याबद्दल विधान करावे लागते.

साधारणपणे, अशा नोंदी करणे हे तलाठ्याचे कर्तव्य असल्याने, त्याने कोणतीही बिदागी (यावर तुमचा निर्णय) देण्याची आवश्यकता नाही. त्यानंतर तुम्हाला ती संबंधित कागदपत्रे तलाठ्याकडे जमा करावी लागतील.

मग त्यात जर तुम्हाला मालमत्ता (जंगम) वारसाहक्काने मिळाली असेल, तर ज्या व्यक्तीकडून ती आली (जर ती व्यक्ती हयात नसेल) त्याच्याशी संबंध सिद्ध करावा लागेल. भेटवस्तू म्हणून मिळाल्यास, गिफ्ट डीड सादर करणे आवश्यक आहे आणि असेच, जे काही लागू होते.

आता असे होऊ शकते की वडिलोपार्जित मालमत्तेत (ancestral property) सर्व वारसांना हक्क मिळू शकतो, म्हणून सर्व कायदेशीर वारस (विवाहित मुलींसह) 7/12 रोजी नोंदणी करताना येतात. मला वरील माहिती समजली आहे, तुम्ही थेट तलाठ्याकडे गेलात तर तेही तुम्हाला योग्य मार्गदर्शन करतील. पण कागदपत्रे तयार ठेवा.

फेरफार वर हरकत न आल्यास काय करावे Land Record

फेरफार ( Ferfar Utara) वर आक्षेप किंव्हा हरकत घेण्यासाठी 15 दिवसांचा कालावधी असतो. पंधरा दिवसांच्या आतमध्ये आक्षेप न आल्यास सक्षम भूमापन अधिकारी किंव्हा निरीक्षक उपलब्ध असलेल्या फेरफार नोंद पुस्तिकेत नाव नोंदणी करतो. विहित केलेली नोंद तलाठ्याने अधिकार अभिलेखमध्ये शाईने अभिलिखित करायची असते. या प्रक्रियेस जास्तीत जास्त 30 दिवस लागतात. म्हणजे 7/12 वर हरकत नसल्यास 30 दिवसात नाव नोंदणी होते.

फेरफार वर आक्षेप असल्यास काय करावे Land Record

फेरफार नोंद पुस्तिकेत केलेल्या नोंदीबद्दल मौखिक किंव्हा लेखी आक्षेप किंव्हा हरकत तलाठ्याकडे असल्यास तलाठी वादग्रस्त हरकतीची नोंद वही मध्ये करतो. तलाठ्याने हरकत घेतलेल्या व्यक्तीला आक्षेप मिळाल्याबद्दल ची लेखी पोच पावती त्वरित दिली पाहिजे. (Land Record)
त्यानंतर दोन्ही पक्षकरांची बाजू ऐकून घेऊन मंडळ निरीक्षक किंव्हा भूमापन अधिकारी फेरफार (Digital Ferfar) नोंदीला प्रमाणित करतो किंव्हा ती नोंद रद्द करतो.
नोंद प्रमाणित केल्यास तलाठ्याने ती अधिकार अभिलेख मध्ये शाईने अभिलेखित करायची असते. आणि नोंद रद्द केल्यास अधिकार अभिलेखात पेन्सिलने केलेली नोंद खोडायची असते.

तलाठी जर टाळाटाळ करत असेल तर काय करावे Land Record

काही भ्रष्ट आणि काम न करणारे तलाठी फेरफार नोंदी करण्यास टाळाटाळ करण्याची शक्यता असते. त्यामुळे तुम्ही अर्ज केल्याच्या 4 5 दिवसांनंतरच तलाठ्याने काही काम न केल्यास माहितीच्या अधिकार अंतर्गत अर्ज करून संबंधित दस्तविषयी माहिती घेऊ शकतात. जमीन महसूल (Land Record) अधिनयम कलम 150(2) सूचना काढली असल्यास त्याची एक प्रत देण्यात यावी. तसेच Ferfar Utara फेरफार वर हरकत आक्षेप आल्यास संबधित नोंद असलेल्या साक्षांकित प्रत घ्यावी. अर्ज केल्यानंतर मंडळ अधिकारी कार्यालयाला भेट द्यावी.

जर तलाठी दाद देत नसेल तर काय करावे Land Record

माहितीच्या अधिकाराअंतर्गत अर्ज करूनही तलाठी अर्जास दाद देत नसल्यास तर तुम्ही शासकीय कामात विलंब व टाळाटाळ करण्याच्या कारणावरून विलंब प्रतिबंध कायदा 2005 अंतर्गत कलम 10 चे उल्लंघन म्हणून तलाठ्याने कार्यवाहीला पात्र राहील. शिस्तभांगाची भांगाची सूचना महसूल प्रधान सचिव किंव्हा जिल्हा अधिकारी यांना लेखी तक्रार करता येते. सदर तक्रार पोस्टाने करून त्यावर वर अर्ज करून जिल्हा अधिकारी किंव्हा महसूल सचिव यांच्या कडून कार्यवाहीचे तपशील मागून घ्या. असे अर्ज 45 दिवसामध्ये निकाली लावले जातात.