Solar Pump: सौरऊर्जेद्वारे राज्यातील कृषी पंप वीज जोडण्यांचे विद्युतीकरण करण्याच्या मोहिमेचा एक भाग म्हणून नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालय, नवी दिल्ली द्वारे शेतकऱ्यांसाठी प्रधानमंत्री किसान ऊर्जा सुरक्षा एवम उत्थान महाभियान (KUSUM) देशभरात राबविण्यात येत आहे.
ही मोहीम केंद्र सरकारने 22 जुलै 2019 रोजी प्रसिद्ध केलेल्या आणि वेळोवेळी जारी केलेल्या मोहिमेच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार राबवायची आहे आणि त्याची उद्दिष्टे, कार्यपद्धती, अंमलबजावणी, निधीची तरतूद, आर्थिक अनुदान आणि उक्त मोहीम राबविण्यासाठी राज्य नोडल एजन्सी (महाराष्ट्र एनर्जी डेव्हलपमेंट एजन्सी) मार्फत दिनांक 12 मे 2021 रोजी शासनाची मान्यता राज्य सरकारने मंजूर केली आहे.
ऑगस्ट 2022 अखेर कुसुम महाभियानच्या घटक B अंतर्गत नॉन ट्रान्समिशन सौर कृषी पंप बसवण्यासाठी केंद्र सरकारने एकूण 2,00,000 नॉन ट्रान्समिशन सौर पंपांना मान्यता दिली आहे. वरील 2,00,000 नॉन-ट्रांसमिशन सौर कृषी पंपांपैकी 1,00,000 नॉन-ट्रांसमिशन सौर कृषी पंप कार्यान्वित करण्यास मान्यता दिली आहे.
आता राज्यात नोंदणीकृत प्रलंबित कृषी पंप वीज जोडणी पूर्ण करण्यासाठी राज्य नोडल एजन्सी (महाराष्ट्र एनर्जी डेव्हलपमेंट एजन्सी) मार्फत केंद्र सरकारने मंजूर केलेले उर्वरित 1,00,000 ट्रान्समिशनलेस सौर कृषी पंप कार्यान्वित करण्याचे शासनाच्या विचाराधीन होते.
एकूण 2,00,000 नॉन ट्रान्समिशन सौर कृषी पंपांपैकी 1 महाराष्ट्राला ऑगस्ट, 2022 अखेरीस प्रधानमंत्री किसान ऊर्जा सुरक्षा आवणम उत्थान महाभियान (KUSUM) अंतर्गत नॉन-ट्रांसमिशन सौर कृषी पंपांच्या स्थापनेसाठी घटक B अंतर्गत मंजूरी, 000 नॉन -महावितरण कंपनीद्वारे नोंदणीकृत राज्य नोडल एजन्सी (महाराष्ट्र एनर्जी डेव्हलपमेंट एजन्सी) मार्फत केंद्र सरकारने मंजूर केलेले ट्रान्समिशन सौर कृषी पंप (Solar Pump Yojana), कृषी पंप वीज जोडणीची प्रलंबित स्थापना वीज जोडणी (पेमेंट) करण्यासाठी मंजूरी दिली जात असे.
१) उक्त योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी केंद्र सरकारच्या अपारंपरिक ऊर्जा मंत्रालयाने विहित केलेले निकष तसेच मूळ शासन निर्णय क्र. उद्योग शक्ती व कामगार विभाग क्र. सौरपंप -2019/Q.No.268/Urja-7 दिनांक 12.05.2021 लागू राहतील आणि महावितरण (Mahadiscom Solar) आणि महाऊर्जा योजना ( Mahaurja Solar) राबवताना सर्व नियमांचे काटेकोरपणे पालन करतील.

Solar Pump Yojana – शेतात सौर कृषी पंप बसवलाय? मग अशी घ्या सौर कृषी पंपची काळजी…
२) राज्यामध्ये योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी राज्य नोडल एजन्सीद्वारे पोर्टल विकसित करण्यात आले आहे. महावितरणला राज्य नोडल एजन्सीने देखरेख केलेल्या ऑनलाइन पोर्टलचा वापर करण्यासाठी आवश्यक असलेले बदल संस्थेच्या मदतीने या पोर्टलमध्ये समांतर अंमलबजावणी यंत्रणा म्हणून महावितरणला समाविष्ट करण्यासाठी केले पाहिजेत आणि त्यासाठी लागणारा खर्च राज्य सरकारने उचलला पाहिजे.
3) KUSUM घटक “B” अंतर्गत जिल्हानिहाय सौर कृषी ( Solar Pump Yojana) पंपांची संख्या निश्चित करताना, शहरी लोकसंख्या वगळून ग्रामीण लोकसंख्येच्या प्रमाणात सौर कृषी पंपांची संख्या निश्चित केली जावी. हे सर्व उपक्रम राबविण्यासाठी महाऊर्जा योजनेच्या समन्वयाची भूमिका बजावणार आहे.
तसेच जिल्ह्यातील सौर कृषी पंपांची मागणी लक्षात घेऊन जिल्ह्यातील सर्व तालुक्यांमध्ये पंप बसविण्याची दक्षता घेण्यात यावी. सदर योजनेतून प्रलंबित असलेल्या यादीतील लाभार्थ्यांना पंपांचे वाटप करण्यात येणार असल्याने कोणत्याही जिल्ह्यात सौर कृषी ( Mukhyamantri Solar Pump Yojana ) पंपांची मागणी कमी असल्यास सुकाणू समितीच्या मान्यतेने त्या जिल्ह्यात अधिक सौरपंप वळवावेत. मागणी कमी असल्यास सुकाणू समितीच्या मान्यतेने सदर जिल्ह्यातील अधिक सौरपंप मागणी असलेल्या जिल्ह्यात वळवावेत.
4) सौर कृषी पंप ( Solar Pump Yojana) बसविल्यानंतर तो लाभार्थ्याला विकता येणार नाही, लाभार्थ्याने विक्री केल्याचे आढळून आल्यास त्या लाभार्थ्याविरुद्ध गुन्हा नोंदविण्यात यावा व गुन्हा सिद्ध झाल्यास सदर लाभार्थी याला लाभ मिळणार नाही. बीजक राज्य सरकार किंवा केंद्र सरकारच्या कोणत्याही योजनेच्या लाभासाठी पात्र. या अटीची अंमलबजावणीही अनुक्रमे महाऊर्जा आणि महावितरण कंपनी करणार आहे.
( Solar Pump Yojana) शासन निर्णय डाउनलोड करा
